Kgatello e Phahameng ya Madi ke eng?
Methapo ya hao e sebetsa jwalo ka diphaephe tsa madi a hao. Madi a phalla hara methapo ya hao ka kgatello e itseng. Kgatello e Phahameng ya Madi, ke ha kgatello ya madi a hao methapong ya hao e phahame. Kgatello e Phahameng ya Madi e bitswa "mmolai ya nanarelang" kaha hangata batho ha ba tsebe hore ba na le yona ho fihlela e hlahisa ntho e itseng e kotsi (sheba karolo ya: se etsahalang haeba e sa phekolwe). Kgatello e Phahameng ya Madi e ka beha bophelo kotsing.
Kgatello ya madi e fetang 140/90 mmHg ka makgetlo a mangata e nkwa e le kgatello e phahameng ya madi. Sena se a fetoha ha nako e ntse e feta le ha dingolwa di ntse di ntlafatswa.
Disosa tsa Kotsi
Disosa tse ngata di eketsa kotsi ya ho ba le Kgatello e Phahameng ya Madi, disosa tse atileng haholo ke:
- Ho tsuba
- Ho ba motenya
- Ho se ikwetlise
- Ho ja dijo tse nang le letswai le lengata le tse porosesitsweng.
Matshwao
Hangata Matshwao a Kgatello e Phahameng ya Madi ha a hlake, e leng se thatafalletsang batho ho hlokomela hore ba na le yona. Ke ka lebaka leo ho leng bohlokwa hore o hlahlobe kgatello ya hao ya madi kgafetsa. Sebedisa karolo ya Goals ho epo ya Mandla hore o rekote le ho beha leihlo kgatello ya hao ya madi.
Ha lefu lena le mpefetse, ho tla hlaha matshwao a latelang:
- ho opelwa ke hlooho
- mathata a pono
- ho tswa mmokola
- ho fokollwa ke matla matsohong kapa maotong le ho shwa bohatsu
Thibelo le Phekolo
Ho bohlokwa hore o je hantle le ho ja dijo tse phepo entle, fokotsa letswai leo o le jang hore ebe thispune e 1 ka letsatsi.
Eja ditholwana le meroho e fapafapaneng letsatsi ka leng mme o fokotse mafura le oli eo o e jang.
Jwala le ho tsuba le tsona di ka baka kgatello e phahameng ya madi, kahoo leka ka hohle ho fokotsa dintho tsena.
Haeba o nonne haholo, ikwetlise mme o je dijo tse nang le phepo e nepahetseng hore o fokotse boima ba mmele wa hao hore bo fihlele boemong bo nepahetseng.
Bala dibukana tsa rona tse buang ka phepo e nepahetseng, boikwetliso, jwala le ho tsuba hore o ithute haholwanyane.
Phekolo
Mohato wa pele wa bohlokwa wa ho phekola kgatello e phahameng ya madi ke ho ntlafatsa tsela eo o phelang ka yona. Jwalo kaha ho boletswe ka hodimo, ho ja dijo tse nang le phepo e nepahetseng, ho ikwetlisa le ho kgaotsa ho tsuba le ho nwa jwala, ke mehato ya bohlokwa haholo ya ho thibela le ho phekola kgatello e phahameng ya madi.
Ho na le moriana oo o ka o nwang ho laola Kgatello e Phahameng ya Madi. Ho na le mefuta e fapaneng ya meriana eo ngaka ya hao e ka o fang yona, jwalo ka:
- ACE inhibitors (hangata e le enalapril) bakeng sa ho fokotsa kgatello ya madi le ho ntlafatsa tshebetso ya diphio
- Beta blockers le calcium channel blockers (hangata amlodipine) bakeng sa ho fokotsa kgatello ya madi
- Di-Diuretics kapa ‘dipidisi tsa metsi’ (hangata Ridaq) bakeng sa ho fokotsa metsi a mangata diphiong.
Ho ka etsahalang haeba e sa phekolwe?
Kgatello e phahameng ya madi e ka senya ditho tsa bohlokwa haholo. E ka baka seterouku boking ba hao ka ho kwala kapa ho phatloha ha methapo ya madi. Pelong ya hao, e ka boela ya thibela phepelo ya madi mesifeng mme ya baka bohloko ba sefuba, ho hloleha ha pelo ho sebetsa hantle le/kapa lefu la pelo. Kgatello e phahameng ya madi e ka boela ya senya diphio tsa hao, tse phethang karolo ya bohlokwa haholo ya ho ntsha tjhefu mading a hao.