Kankere ya Popelo ke eng?
Kankere ya popelo ke kankere e hlahang diseleng tsa molomo wa popelo, e leng karolong e tlase qetellong moo popelo e kopanang le setho sa botshehadi.
70% ya dikankere tsa popelo di amahangwa le tshwaetso e sa kgaotseng ya mefuta e itseng ya Human Papilloma Virus (HPV). Kokwanahloko ena e na le mefuta e fetang 100 mme mefuta ya 16 le 18 e amahanngwa le kotsi e kgolo ya ho ba le kankere ya popelo Afrika Borwa.
Mefuta e meng ya HPV ke yona e atisang ho baka maqhutsu ka hara ditho tsa botona le botshehadi.
HPV e ka boela ya baka kankere ya setho sa botshehadi kapa ya ka maraong.
Disosa tsa Kotsi
Dintho tse latelang di eketsa kotsi ya ho ba le kankere ya popelo:
- Tshwaetso ya Previous Human Papillomavirus (HPV) ke le leng la mabaka a ka sehloohong a etsang hore batho ba be le Kankere ya Popelo
- Ho etsa thobalano le batho ba bangata
- Ho fokola ha masole a mmele
- Ho tsuba
- Malwetse a tshwaetsanwang ka thobalano (STIs) (chlamydia, HSV)
- Nako e telele eo o nkileng ho tloha ha o ne o qetela ho etsa PAP smear
HPV e ka o tshwaetsa jwang?
HPV e feta haholo ka ho etsa thobalano ya setho sa botshehadi, ka maraong kapa ka molomo, empa e ka boetse ya fetiswa ka ho fapanyetsana maro a mmele, a jwalo ka mathe kapa ho kopana ka matlalo.
Batho ba bangata ba na le kokwanahloko ba sa tsebe hore ba na le yona, mme ho ba le kokwanahloko feela ha ho bolele o kotsing ya ho ba le kankere - ho boetse ho itshetlehile ka hore motho o phetse hantle hakae le hore na kokwanahloko eo e kotsi hakae.
HPV e ka fumanwa jwang?
Hona jwale ha ho na tlhahlobo ya madi bakeng sa HPV, empa ho ka etswa diteko tsa laboratoring ho disampole tsa disele ho bona hore na o na le mofuta o kotsi wa kokwanahloko.
Bakeng sa basadi ba ka hodimo ho 25, ho ya ditekong tsa kamehla (kapa smear) ke tsela e molemohadi bakeng sa ho hlahloba disele tsa sa tlwaelehang tsa popelo tse ka bontshang haeba ho na le HPV e kotsi haholo. Teko ena e bitswa PAP smear.
PAP smear ke teko ya ho hlahloba kankere ya popelo e sa qala. Disele tse sa tlwaelehang tsa kankere di fumanwa ka ho sebedisa sampole e kgwathwang molomong wa popelo.
Lefapha la Bophelo bo Botle la Afrika Borwa le fana ka di-PAP smear tse 3 mahala ho tloha ka dilemo tse 30, dilemong tse ding le tse ding tse 10 ho basadi ba se nang tshwaetso ya HIV. Di-PAP smear di etswa dilemo tse ding le tse ding tse 3 ho basadi ba nang le tshwaetso ya HIV.
Thibelo le Phekolo
Ho sebedisa khondomo ke mokgwa o motle wa ho e thibela. Hona jwale ente ya HPV ke yona feela tsela e ka tshepjwang ya ho thibela HPV ka ho feletseng - esita le ho qoba thobalano ka ho feletseng ha se tharollo kaha kokwanahloko e ka fetiswa ka ho kopana ka matlalo kapa mathe.
Phekolo
Phekolo ya kankere ya popelo e itshetleha ka mokgahlelo wa kankere. Sena se ka fapana ho tloha ka ho seha karolwana e itseng ya kankere ho isa ho ho ntsha popelo le dikarolo tse e potapotileng maemong a mpefetseng.